Σημειώματα και δηλώσεις Φορέων και εκδοτών

Πνευματικά Δικαιώματα

Γεωργανδρέας Ζάννος
Διευθυντής, ΟΣΔΕΛ
13.7.17, ΤΟ ΒΗΜΑ (http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=891596)

Προέκυψε ότι υπήρχε ως τώρα έλλειμμα διαλόγου και συζήτησης των δύο πλευρών, το οποίο οδήγησε σε παρεξηγήσεις και μονόπλευρες κινήσεις. Η συζήτηση σήμερα στη Μορφωτική Επιτροπή της Βουλής έδειξε ότι μπορεί να βρεθεί αμοιβαία αποδεκτή λύση ώστε αφενός να μην επεκταθεί η εξαίρεση στα ψηφιακά μέσα, πράγμα που απειλεί την επιβίωση του επιστημονικού βιβλίου, και αφετέρου να βρούμε από κοινού μια ρύθμιση για την εξαίρεση στην εκπαίδευση και να συμφωνηθεί ο υπολογισμός της εύλογης αμοιβής.


Φίλιππος Τσιμπόγλου
Διευθυντής, ΕΘΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
13.7.17, ΤΟ ΒΗΜΑ (http://www.tovima.gr/culture/article/?aid=891596)

Ο δημόσιος δανεισμός δεν είναι μια νέα λειτουργία των βιβλιοθηκών, ισχύει εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια. Ό,τι ισχύει για τον ΟΣΔΕΛ ισχύει και για την ΕΒΕ, θεωρούμε ότι ο νόμος 2121/1993 πρέπει να τηρείται. Ούτε οι βιβλιοθήκες μπορούν να είναι σε καθεστώς ημιπαρανομίας ούτε ο ΟΣΔΕΛ να είναι παραπονούμενος ή απειλών. Πρέπει να οριστεί το τεχνικό πλαίσιο εφαρμογής του νόμου, να το συζητήσουμε, να υπάρξει συμφωνημένη λύση προς την πολιτεία, λύση κεντρική και όχι για κάθε βιβλιοθήκη, και κυρίως λύση εφικτή. Για πρώτη φορά μπαίνει η δυνατότητα εξαίρεσης του δικαιώματος, μεμονωμένης, αλλά μπαίνει. Πρέπει και αυτό να συζητηθεί, όπως και το πλαφόν των δανεισμών. Όλα αυτά είναι θέματα που πρέπει να συζητήσουμε μεταξύ μας, εκλογικευμένα, και να βρούμε κοινά αποδεκτές λύσεις. Έχουμε δεκαπέντε με σαράντα διαφορετικά παραδείγματα από την Ευρώπη πάνω στα ζητήματα αυτά, ποιο θα επιλέξουμε να υιοθετήσουμε και στη δική μας περίπτωση θα το διαλέξουμε μαζί.


Περικλής Δουβίτσας
Εκδόσεις Νεφέλη, fairead.net
13.7.17, facebook

Ένα από τα πιο κρίσιμα και σημαντικά θέματα, αυτό των πνευματικών δικαιωμάτων και του δανεισμού, ήρθε χωρίς καμία συζήτηση, καμία διαβούλευση, αιφνιδιαστικά, ως επίθεση εχθρού σε πολεμική σύρραξη. Θυμηθείτε τι έγινε με την Ενιαία Τιμή, με το ΕΚΕΒΙ – αλλά και με την ΕΡΤ. Το «μαύρο» που έρχεται αυτή τη φορά (όπως πολύ σωστά είπε η κυρία Δεληγιώργη) είναι τρομερό. 

Αν υπάρχει «ελπίδα», τότε νομίζω ότι αυτή βρίσκεται μόνο στη συσπείρωση όσων θέλουν (και μπορούν) να παραμείνουν αφοσιωμένοι στη δημιουργία. Η δουλειά μας έχει πολύ «φως», ας συγκεντρωθούμε σε αυτό. 
(Δυστυχώς δεν μπορώ εκφραστώ καλύτερα κάτω από αυτή την πίεση χρόνου.)

Τα αποτελέσματα της κίνησης αυτής (μακάρι να αναγνώριζαν εγκαίρως τι κάνουν όσοι εκ των υπευθύνων δεν έχουν κακή πρόθεση) κάποιοι από εμάς μπορούν δυστυχώς να τα δουν ήδη. Γι’ αυτό και ουσιαστικά όλοι οι χαρακτηρισμοί για την κυβέρνηση και το Υπ. Πολιτισμού –που μπορεί σε κάποιους να φαίνονται υπερβολικοί– είναι δικαιολογημένοι.

Η γνώμη μου είναι ότι θα έπρεπε ΣΗΜΕΡΑ να αποσυρθούν οι επίμαχες παράγραφοι και να επανέλθουν τροποιημένες ύστερα από ΩΡΙΜΗ συζήτηση. Αν δεν υπάρχει κακή πρόθεση από πλευράς του Υπουργείου, αυτό θα έπρεπε να γίνει. Οι άμεσες και καίριες αντιδράσεις πάρα πολλών ανθρώπων του χώρου είναι ξεκάθαρες και δεν αφήνουν περιθώριο αμφιβολίας. Έτσι, θα υπήρχε πραγματικά μια βάση συνεργασίας που θα βασιζόταν στην εμπιστοσύνη και στον σεβασμό.

Ήδη χθες οι βιβλιοθηκονόμοι και οι εκδότες κατέδειξαν στη Βουλή τη διάθεση συνεργασίας τους. Η πρόθεση των περισσότερων από εμάς είναι καλή. (Δείτε και τις δηλώσεις του κ. Τσιμπόγλου και του κ. Ζάννου στο τέλος του σημερινού άρθρου της Λαμπρινής Κουζέλη, στο ΒΗΜΑ και εδώ παραπάνω).


Πόλα Καπόλα
Εκδόσεις Νήσος
11.7.17, facebook

Η φράση «βιβλίο, το ύψιστο πολιτιστικό αγαθό», που έχει στοιχειώσει την ανύπαρκτη πολιτική βιβλίου στη χώρα μας από καταβολής Μανούτιου, παραμένει πιο κούφια και κενή περιεχομένου και από τα λόγια εφήμερων εραστών. Το βιβλίο πέρα από «ύψιστο» είναι και απτό, είναι δουλειά για πολύ κόσμο και όχι μόνο για τους δημιουργούς. Η αιφνιδιαστική προσθήκη των δύο επίμαχων τροπολογιών στο νομοσχέδιο για τα πνευματικά δικαιώματα δείχνει οτι ο κόσμος του βιβλίου και η κοινωνία αφενός δεν συναντώνται αφετέρου δεν έχουν προετοιμαστεί για αυτή τη συζήτηση.


Εταιρεία Συγγραφέων
11.7.17

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας Συγγραφέων κάλεσε τα μέλη της να απευθυνθούν σε Βουλευτές ζητώντας να αποσυρθούν, ώστε να τεθούν σε  διαβούλευση, οι επίμαχες διατάξεις –που αναδρομικά καταργούν πνευματικά δικαιώματα συγγραφέων– από το σχέδιο νόμου που χωρίς διαβούλευση έφερε το Υπουργείο Πολιτισμού στη Βουλή την Παρασκευή, 7 Ιουλίου 2017, προς επείγουσα ψήφιση, όπως αναλυτικά εκτίθεται σε κοινό ψήφισμα-επιστολή προς τον Πρωθυπουργό που υπογράφουν η Εταιρεία Συγγραφέων και άλλοι φορείς που συνολικά εκπροσωπούν τη συντριπτική πλειοψηφία δημιουργών και συντελεστών παραγωγής στον χώρο του βιβλίου.


Εύα Καραϊτίδη
Εκδόσεις Εστία
11.7.17

Ευτυχώς που υπάρχει το διαδίκτυο ώστε να μπορούν να ενημερώνονται οι ανώτατοι κρατικοί υπάλληλοι (διότι έτσι θα έπρεπε να αισθάνονται, υπάλληλοι που υπηρετούν τον λαό) ότι υπάρχει κάτι που ονομάζεται πνευματικό δικαίωμα, εύλογη αμοιβή, ισορροπία στο δούναι και λαβείν, στην κυκλοφορία της γνώσης. Οι συγγραφείς και οι εκδότες, και μαζί τους οι νόμιμοι, εκλεγμένοι φορείς τους, είναι ένα φωτεινό κομμάτι της ζωής, αν κανείς θεωρεί ότι η ζωή προσμετράται από το νόημα που της προσδίδουμε και όχι από έναν αγώνα επιβίωσης μέχρι θανάτου. Θλίβομαι διότι μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον που αγωνίζεται για το δικαίωμα στη γνώση και στη χαρά της ανάγνωσης εδώ και ενάμιση σχεδόν αιώνα. Οι άνθρωποι αυτού του είδους εργάζονται ανέκαθεν για την ύπαρξη και τη λειτουργία δημόσιων και ιδιωτικών βιβλιοθηκών, για το καλό εκπαιδευτικό βιβλίο, για τη διάδοση του βιβλίου με κάθε τρόπο σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, για την απενοχοποίηση του εξωσχολικού βιβλίου. Κλπ, κλπ. 

Οι Έλληνες εκδότες, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, ανεβάζουν συνεχώς το επίπεδο της δουλειάς τους και, γιατί να φοβόμαστε τη λέξη, της προσφοράς τους. Προσφορά σημαίνει ότι εργάζομαι για το κοινό καλό, χωρίς να έχω πρώτο στόχο το χρήμα. Αλλά ας θυμόμαστε ότι χωρίς το χρήμα πεθαίνω, εξανεμίζομαι. Προς τα εκεί μας ωθούν οι εν τοις λόγοις πρωτεργάτες του πολιτισμού. 

Δεν έχει νόημα πλέον τίποτε άλλο από την προσπάθεια, τη σκληρή δουλειά, τον επαγγελματισμό. Και τη δημοσιοποίηση των κακώς κειμένων, της άγνοιας, της χειραγώγησης, της κρυψίνοιας. Ευτυχώς έχουμε δημοκρατία.


Έλενα Πατάκη (εκδ. Πατάκη)
Πόλα Καπόλα (εκδ. Νήσος)
Περικλής Δουβίτσας (εκδ. Νεφέλη)
10.7.17

Ως εκδότες συμμετείχαμε στην Ομάδα βιβλίου του ΥΠΠΟ και ο δημόσιος δανεισμός ήταν ένα από τα θέματα για τα οποία ζητήθηκαν οι προτάσεις της ομάδας. Για το θέμα αυτό δεν έγινε αναλυτική επεξεργασία, είτε λόγω έλλειψης χρόνου συνολικά είτε επειδή δε δόθηκε προτεραιότητα. Μέχρι πριν λίγες μέρες, οπότε έπεσε το site της διαβούλευσης, για το θέμα εκκρεμούσε η ανάρτηση των προτάσεων της ομάδας, η οποία ήταν σε ετοιμότητα να επεξεργαστεί τις προτάσεις των ειδικών, όπως έγινε και γιαάλλα θέματα που ανέβηκαν πρόσφατα σε δεύτερη φάση. Θεωρούμε εντελώς αδικαιολόγητη την αιφνιδιαστική απόφαση του ΥΠΠΟ να νομοθετήσει χωρίς να έχει καμία προηγούμενη διαβούλευση με τους θιγόμενους πνευματικούς δημιουργούς και τα σωματεία και τους οργανισμούς μέσω των οποίων εκπροσωπούνται αλλά και ρίχνοντας έτσι απότομα και άτσαλα την αυλαία σε μια διαβούλευση που το ίδιο το ΥΠΠΟ υποτίθεται πως είχε ξεκινήσει. Καλούμε την υπουργό να ανοίξει έναν ειλικρινή διάλογο για το θέμα αυτό, λαμβάνοντας υπόψη την ευρωπαϊκή νομοθεσία και το συμφέρον του ελληνικού λαού (πρόσβαση στην πληροφόρηση αλλά και διασφάλιση της πολιτιστικής παραγωγής!).