Η πλημμύρα διερχόμενων προσφύγων και οι ασταμάτητες «παράπλευρες απώλειες» γέννησαν όρους όπως «υγρός τάφος της Μεσογείου» και «βαλκανικός διάδρομος». Η παγκοσμιοποίηση κεφαλαίων, αγαθών, ορατών και αόρατων πολέμων, αφήνει αμέτρητα πλήθη ανθρώπων αδύναμα, κρεμασμένα σε όρια συρμάτινα, υδάτινα, κάθε λογής, έρμαια της «εξαναγκασμένης μετακίνησης πληθυσμών». Φωτογραφίες της ωμής αυτής διαδικασίας διοχετεύονται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης διαρκή ροή από ετερόκλητες πηγές: επαγγελματίες ρεπόρτερ, καλλιτέχνες, ευαισθητοποιημένους πολίτες, μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων. Οι πρόσφυγες του 21ου αιώνα όμως δεν είναι πλέον εξίσου απαθείς ή ανυποψίαστοι προς τη φωτογραφία. Οι δύσμοιροι άλλων εποχών ατένιζαν την κάμερα με αθώα, ειλικρινή άγνοια ως προς την εικονική διαμεσολάβηση. Δεν καταλάβαιναν αν συνιστούσε μέρος της σωτηρίας ή της καταστροφής. Οι βρεγμένοι που φτάνουν στις ελληνικές ακτές διωγμένοι από την απληστία του κέρδους και την εργαλειοποίηση του φανατισμού, χρησιμοποιούν πια συχνότερα την εικόνα ως ασπίδα, μαζί με τον πολλαπλασιαστικό συντελεστή του διαδικτύου, καθώς η υψηλή αξία της δημοσιοποίησης ασκεί απρόβλεπτη πίεση στην, σκόπιμα ή άσκοπα, βραδυφλεγή εξουσία. Αυτοί που δεν έχουν πολλά ακόμη να χάσουν δεν διστάζουν να εκθέσουν τη γύμνια τους, χωρίς να γνωρίζουν πώς ακριβώς θα χρησιμοποιηθεί η εικόνα τους. Ελπίζουν μόνο στην υπερβολική όσο και υπερτονισμένη δύναμή της. Αφήνονται στον φακό των άλλων, ενώ κάποιες φορές επίσης προχωρούν στην αυτοεικόνιση. Και καθώς οι φωτογραφικοί φακοί περικυκλώνουν τη θεαματική αγωνία του εκτεθειμένου σε όλες τις δυνατές εκφάνσεις και αποχρώσεις, το παλιό κυνήγι συνεχίζεται, μόνο που το θήραμα γνωρίζει πλέον κάπως καλύτερα τους όρους του κυνηγιού. Από τους αποσβολωμένους μετανάστες του Γιάκομπ Ρίις στις τρώγλες της Νέας Υόρκης μέχρι τους ανθρακωρύχους του Γιουτζήν Σμιθ και τους απανταχού χειρώνακτες του Σεμπαστιάο Σαλγκάδο, η φωτογραφία έχει γράψει ατελώς, ενίοτε μεροληπτικά, αλλά ισχυρότερα ίσως από κάθε άλλο μέσο, τη σύγχρονη ιστορία των απόκληρων αυτού του πλανήτη.

Οι ανώνυμες, μικροσκοπικές σιλουέτες εμποτίζουν με αδρεναλίνη το αιγαίο ηλιοβασίλεμα του Γιάννη Μπεχράκη, ρομαντικό σύμβολο γαλήνης των αισθήσεων, κεντώντας με απειλητικές νύξεις τη φυσική περιοδικότητα της δύσης. Η βιομηχανία του πολέμου ασκεί ξαφνικά τριβή στην αστραφτερή προθήκη του τουρισμού, σπέρνοντας με ανθρώπινα ερείπια τη φυσική ή διακοσμημένη γραφικότητα, εισβάλλοντας αιχμηρά στην παραθαλάσσια σχόλη των διακοπών. Η αναπαράσταση των προσφύγων, η ροή των οποίων μελετάται επί χάρτου σε στέκια παράνομων διακινητών όσο και σε γραφεία πρωθυπουργών, συνιστά άλλη μια ωδή στα τσακίσματα της ανθρώπινης ιστορίας: στα ανώνυμα βάσανα της περιπλάνησης και του εξοστρακισμού από την εποχή της Οδύσσειας ακόμη, όταν λέξεις όπως άλγος και νόστος δεν υπήρχε τρόπος να χωρέσουν σε συναισθηματικά φορτισμένες εικόνες.

Η φωτογραφία μας κυριεύει χάρη στην, απλουστευτική ενίοτε, αμεσότητα του περιεχομένου. Συγχρόνως γνωρίζει καλά να επιπεδοποιεί, να μας αφήνει ουσιαστικά αμέτοχους στο περίπλοκο κουβάρι των πραγματικών ανθρώπινων ιστοριών που εκτός από φόρμα και χρώμα, διαθέτουν ακόμη ιδρώτα, αίμα, δάκρυα, καθώς η σκληρή συνθήκη της προσφυγιάς εκτείνεται αναπόδραστα εκτός κάδρου, εκτός ζώνης θεαματικότητας, όταν τα συνεργεία αποχωρούν αλλά οι σωματικές και οι ψυχικές ανάγκες πιέζουν ασφυκτικά. Καθένας βλέπει τελικά αυτό που αντέχει ή έχει ανάγκη. Ακόμη, αυτό που του υποδεικνύουν ή τον εκπαιδεύουν να έχει ανάγκη. Αν αυτό συνιστά κλάσμα μόνο της (προσφυγικής) αλήθειας, ποια μέρη του απουσιάζουν; Πότε θα εικονιστούν;