Συνοπτικά: η αλλαγή του χαρακτήρα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το τρίπτυχο των μεταρρυθμίσεων με το διετές Λύκειο, η αλλαγή της εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και η κινητικότητα στο Πανεπιστήμιο, η αλλαγή του οικονομικού μοντέλου της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης προς την ενίσχυση της αυτονομίας και της ευθύνης, μαζί με την αναβαθμισμένη εκπαίδευση των εκπαιδευτικών, η εισαγωγή της οπτικοακουστικής εκπαίδευσης και η γενίκευση της ψηφιακής στροφής στην εκπαίδευση θα αλλάξουν το τοπίο. Η εκπαίδευση θα μπει η ίδια σε μια τροχιά αλλαγών που θα της επιτρέψει όχι μόνο να συμβαδίσει με τις σύγχρονες εξελίξεις, αλλά να γίνει προωθητική δύναμη γι αυτές. 

Απουσιάζουν βέβαια κρίσιμοι τομείς που χρειάζονται ακόμη διερεύνηση: η επαγγελματική και τεχνική εκπαίδευση, οι ανθρωπιστικές σπουδές και το περιεχόμενο των μαθημάτων, ο χώρος και η αισθητική του σχολείου, και τόσες άλλες. Επικεντρωθήκαμε σε όσα θεωρήσαμε κρίσιμες τομές.

Γιατί συχνά στην εκπαίδευση οι καλές προθέσεις εξαντλούνται σε θαυμάσια λόγια και σε ευχετικές προτάσεις. Άλλωστε οι μεγάλες ιδέες στην εκπαίδευση ποτέ δεν έλειψαν και ένας κάποιος βερμπαλισμός, ομολογουμένως, δεν λείπει από τα κείμενα για την εκπαίδευση. Εκείνο που χρειάζεται όμως –για να μην αποτελέσει ο Διάλογος αυτός άλλο ένα κεφάλαιο στο βιβλίο των χαμένων ευκαιριών και των μεταρρυθμίσεων που δεν έγιναν στην εκπαίδευση– είναι, εκτός από την αποφασιστικότητα της πολιτικής ηγεσίας, η διαρκής επαγρύπνηση απέναντι στον κίνδυνο να απονευρωθούν και να αποδυναμωθούν οι μεταρρυθμίσεις κατά την εφαρμογή τους. Αυτό συνέβη και στο πρόσφατο παρελθόν. Ενώ έχει δημιουργηθεί ένας ορίζοντας καλών ιδεών, ακόμη και καλών πρακτικών, εκείνο που πάσχει είναι η εφαρμογή. Ενδεχομένως οι μηχανισμοί και οι διαδικασίες εφαρμογής των καλών ιδεών και των μεταρρυθμίσεων θα έπρεπε να αποτελέσουν ένα ξεχωριστό κεφάλαιο του Διαλόγου. 

Ευχαριστώντας την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου, και προσωπικά τον Υπουργό και φίλο Νίκο Φίλη για την τιμή και την εμπιστοσύνη να μου αναθέσει την προεδρεία του Διαλόγου, επιθυμώ να ευχαριστήσω όσες και όσους, από το υστέρημα του πολύτιμου χρόνου τους, συνεισέφεραν και βοήθησαν παντοιοτρόπως στον Διάλογο. Αυτή τη στιγμή ένα μπορώ να πω: εργάστηκα με όλες μου τις δυνάμεις και έπραξα κατά συνείδηση.

Αθήνα, 26 Μαΐου 2016
Αντώνης Λιάκος 

4. Η εκπαίδευση στον ορίζοντα των μεγάλων αλλαγών← →Η επινοητική εκπαίδευση